H Μέδουσα κολυμπάει παντού

Καλώς ήρθατε! H Μέδουσα κολυμπάει και στο Facebook: Join

Why managers?

Managers στα νοσοκομεία, managers στα πανεπιστήμια. Διαχειριστές δηλαδή, ελληνικά. Μα δεν πάσχει η δημόσια διοίκηση από έλλειμμα διαχείρισης ή έλλειψη διαχειριστών αλλά από αδυναμία χριστής διαχείρισης. Και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι εισάγοντας στελέχη ιδιωτικού τομέα, ο οποίος στην Ελλάδα ταλανίζεται από ακριβώς τις ίδιες παθογένειες με τον δημόσιο, θα αλλάξει κάτι. Αντιθέτως, ο κοινός νους θα υπέθετε ότι, προσθέτοντας σε οποιονδήποτε πολύπαθο οργανισμό περισσότερους πόλους εξουσίας, θα επικρατήσει μεγαλύτερο χάος. 
 
Εφόσον η κυβέρνηση επιθυμεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα των δημόσιων οργανισμών και τη διαφάνεια στα οικονομικά τους, θα μπορούσε να κάνει το απλό, που εφαρμόζεται πανταχόθεν εκτός από εδώ. Να χρησιμοποιήσει τον θαυμαστό κόσμο των ορκωτών λογιστών και ελεγκτών, οι οποίοι με ετήσιες εκθέσεις και ενδιάμεσους ελέγχους δημοσιεύουν ακριβώς πώς, προς τα πού και γιατί διοχετεύονται οι οικονομικοί πόροι. Σε αυτή την περίπτωση οι διαχειριστές, που έχουμε ήδη σε πληθώρα, θα είχαν πολύ μικρά περιθώρια να καταληστεύσουν το δημόσιο χρήμα ή τουλάχιστον με σαφώς μεγαλύτερο ρίσκο, το οποίο επίσης θα λειτουργούσε αποτρεπτικά. 
 
Πρέπει μάλιστα να σημειώσω ότι, μολονότι αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται και από το δημόσιο σε άλλα κράτη, είναι κυρίως πάγια τακτική του ιδιωτικού τομέα. Τακτική η οποία κατά καιρούς έχει αποτύχει ή έχει δείξει τα όρια της, εντούτοις σε γενικές γραμμές έχει αποδειχτεί εξαιρετικά αποτελεσματική αφού θέτει κατ’ αρχήν κανόνες.

Υπάρχει ακόμα μία σοβαρή ένσταση ως προς τους managers, η εισαγωγή της έννοιας της αποδοτικότητας. Τα δημόσια αγαθά όπως η υγεία και η παιδεία δεν οφείλουν να είναι αποδοτικά σε όρους αγοράς. Εκτός κι αν υπογείως είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε ως κοινωνία ότι θα απομυζούμε κέρδος από την ασθένεια των συμπολιτών μας ή από τον πόθο των νέων να βελτιωθούν, να μορφωθούν, να προοδεύσουν. Τα δημόσια αγαθά πρέπει να είναι αποδοτικά σε κοινωνικούς όρους και εκεί δε θα βοηθήσουν οι managers, όχι μόνο γιατί δε διαθέτουν τα κατάλληλα εργαλεία, όμως επιπλέον γιατί δεν έχουν καν αυτό το στόχο. 
 
Εν τέλει, αυτό που με ενοχλεί περισσότερο, είναι ότι οι ιθύνοντες νόες γνωρίζουν αυτές τις best practices -όπως αρέσκονται να ονομάζουν τις επιτυχείς πρακτικές- που μόλις παρέθεσα και παρόλ’ αυτά αποφεύγουν την εφαρμογή τους, την διατύπωση τους καν στο δημόσιο διάλογο.

Οι ικανοί δεν πρέπει να μπαίνουν στην πολιτική.

Οι ικανοί δεν πρέπει να μπαίνουν στην πολιτική στην Ελλάδα. Γιατί όμως θα πρέπει να παραδεχτούμε μια τέτοια αδιαμφισβήτητη ήττα για τα πολιτικά πράγματα της χώρας μας;

Στην Ελλάδα η πολιτική είναι έννοια συναρτώμενη προς τις δημόσιες και πελατειακές σχέσεις, την εξάρτηση από ισχυρά συμφέροντα και την διαπλοκή. Η ικανότητα στην πολιτική σκηνή ορίζεται ως η δυνατότητα του πολιτευμένου να ελίσσεται καιροσκοπικά για να διατηρεί μια επιφανειακή λαϊκή εύνοια με στόχο το προσωπικό του συμφέρον που εξασφαλίζεται μέσα από την εκλογή. Η είσοδος στην πολιτική δεν είναι η φυσική κατάληξη μιας ιδεολογικής αναζήτησης, ούτε καν η καταξίωση μέσα από ένα κομματικό μηχανισμό που προσφέρει ίσες ευκαιρίες ανέλιξης. Η ασφαλέστερη οδός για την επιτυχή είσοδο στην πολιτική είναι η οικογενειοκρατία και η ευνοιοκρατία, ο κατακερματισμός των τοπικών και συνδικαλιστικών κομματικών φορέων προκειμένου να είναι ευκολότερα ελέγξιμοι.

Επειδή λοιπόν ικανός για την πολιτική όπως ασκείται στη χώρα μας είναι ο αλλοτριωμένος είναι πασιφανές ότι δεν πρέπει να δραστηριοποιείται στην πολιτική, πρέπει όχι μόνο να αποστασιοποιείται ο ίδιος αλλά μάλιστα η ίδια η πολιτεία να βρει μηχανισμούς να απωθεί αυτού του είδους τον ικανό από το πολιτικό γίγνεσθαι.

Εάν όμως δεν εξετάσουμε το ποιος θεωρείται ικανός στην ελληνική πολιτική πραγματικότητα, πρέπει οι πραγματικά ικανοί να εισέρχονται στην πολιτική;

Είναι προφανές ότι αν αποφασίσουν να το κάνουν, αυτό σίγουρα θα γίνει με μεγάλο προσωπικό κόστος, πολλές φορές και οικονομικό. Τα ικανά στελέχη είναι γνωστό ότι στον ιδιωτικό τομέα τυγχάνουν αναγνώρισης και κύρους που τις περισσότερες φορές συνοδεύεται από οικονομικές απολαβές. Συνεπώς, ένας ικανός άνθρωπος για την προσωπική του ευημερία δεν πρέπει να μπαίνει στην πολιτική.

Όμως υποθέτοντας ότι ο ικανός με αίσθηση αυταπάρνησης αποφασίσει να συνταχθεί με ένα κόμμα προκειμένου να συνεισφέρει, θα καταφέρει να επηρεάσει τον κομματικό μηχανισμό ώστε να βελτιώσει τις κυβερνητικές και διοικητικές αποφάσεις;

Είναι εξαιρετικά αμφίβολο. Δυστυχώς είναι δεδομένο ότι τα πράγματα είναι παγιωμένα σε μεγάλο βαθμό έτσι ώστε να εξυπηρετούν συγκεκριμένες ισορροπίες δυνάμεων οι οποίες δεν επιτρέπουν ανατρεπτικές πρωτοβουλίες από ικανούς. Οι ανίκανοι λοιπόν μέσα σε ένα σύστημα ισχύος νιώθοντας απειλούμενοι συνήθως ενεργοποιούνται προκειμένου να συνθλίψουν εγκαίρως τους ικανούς. Δείτε για παράδειγμα το βαθμό ανανέωσης των ανώτερων κομματικών στελεχών στην Ελλάδα, παρακολουθώντας ένα δελτίο ειδήσεων διαπιστώνει εύκολα κανείς ότι στην επικαιρότητα βρίσκονται με μικρές αλλαγές τα ίδια στελέχη επί δεκαετίες. Το να αναφέρουμε το βαθμό ανανέωσης των ψηφοδελτίων είναι παραπλανητικό διότι εν προκειμένω το φρέσκο αίμα τελικά ποτέ δεν ανεβαίνει ψηλότερα. Τις περισσότερες φορές λοιπόν οι ικανοί που συντάσσονται με κομματικούς στρατούς είτε πνίγονται μέσα σε αυτούς και δεν παράγουν έργο γιατί δεν εισακούονται, είτε αποχωρούν απογοητευμένοι χάνοντας σημαντικό μέρος της μαχητικότητας, αποφασιστικότητας και ελπίδας τους για διεκδικήσεις και βελτιώσεις. Οπότε ο ικανός εντός της πολιτικής χαραμίζει τα ταλέντα του. Σε ένα οικονομικό περιβάλλον αυτό θα χαρακτηριζόταν κατασπατάληση πόρων!

Πόσο μάλλον που στην σημερινή κοινωνικοπολιτική συγκυρία υπάρχουν πολλές εναλλακτικές μορφές δράσης πολύ πιο ευέλικτες και αποτελεσματικές, στις οποίες ικανά στελέχη μπορούν να απορροφηθούν γρήγορα και να έχουν το περιθώριο να αλλάξουν την αποστειρωμένη από ιδέες και όραμα πραγματικότητα σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό πάντως σίγουρα προς σωστότερη κατεύθυνση. Αναφερόμαστε φυσικά στην κοινωνία των πολιτών, τις νέες ομάδες πίεσης, τις μη κυβερνητικές οργανώσεις. Οι ικανοί αντί να ενταχθούν στην πολιτική μπορούν να ενταχθούν σε ένα πολύ μεγαλύτερο σκηνικό, μπορούν να ενταχθούν στην κοινωνία με αποφασιστικό τρόπο!

Επειδή λοιπόν οι ικανοί στην πολιτικοί είναι οι ανίκανοι στην ιδιωτική ζωή, και επειδή οι ικανοί στην ιδιωτική ζωή μέσα από άλλους διαύλους μπορούν να ωφελήσουν πολύ πιο συγκεκριμένα, μετρήσιμα και δημιουργικά την κοινωνία, οι παραγωγικοί άνθρωποι δεν πρέπει να μπαίνουν στην πολιτική! Πρέπει να βγαίνουν από την πολιτική το συντομότερο και να πιάνουν δουλειά για να ενεργοποιήσουν και άλλους σαν εκείνους.

Στη Χώρα των 2μιση Εθνικών Επετείων

13 Νοεμβρίου 2010. Μία ημέρα πριν την δεύτερη εορτή της δημοκρατίας, στην οποία όχι αναπάντεχα θα εμφανιστούν λιγοστοί προσκεκλημένοι, και τέσσερις μέρες πριν την επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Μετέωρη η στιγμή όμως συγκεκριμένη και αναπόδραστη η συγκυρία, φέρνει στο προσκήνιο το οξύμωρο της ελληνικής κοινωνίας. 

7 Νοεμβρίου 2010. Ήταν μόλις την προηγούμενη Κυριακή που το πολιτικό σώμα επέλεξε να ψηφίσει τον Κανένα. Η μυθολογία μας διδάσκει ότι ο Κανείς είναι πρόσωπο υπαρκτό με τη δύναμη να πολεμήσει για να δραπετεύσει. Η εντυπωσιακή αποχή από την εκλογική διαδικασία βεβαίως ερμηνεύτηκε κατά το δοκούν από τους κρατικοδίαιτους κομματάρχες όμως αν πρέπει σε μια λέξη να χωρέσει η στάση των πολιτών απέναντι στα πράγματα αυτή είναι η άρνηση, η ενεργητική. Εκφρασμένη εν προκειμένω μέσα από την αποχή ωστόσο συμβολίζει την αποδοκιμασία, την απογοήτευση και την οργή που δεν έχει ακόμα βρει διέξοδο. Για να είναι φυσικά σε θέση οι επαγγελματίες πολιτικοί να εντοπίσουν σωστά το στίγμα πρέπει να είναι εκτός από εκπρόσωποι και κοινωνοί του. Εντούτοις είναι σαφές ότι από καιρό αποτελούν σώμα ξένο και γι αυτό παρηκμασμένο. Μέσα σε ένα κατακλυσμό πολιτικών εκβιασμών και ψεύτικων αδιεξόδων ο Έλληνας προτίμησε τη χαραμάδα του τίποτα από τα δύο. Κι αν η αποχή ήταν εντυπωσιακή, δεν ισοδυναμεί με απουσία. 

17 Νοεμβρίου 1973. Κορύφωση των αντιδράσεων εντός του πολυτεχνείου και από το σύνολο του φοιτητικού και εργατικού κόσμου, εισβολή των τανκς στο χώρο του πανεπιστημιακού ασύλου η οποία καταλήγει στο θάνατο κάμποσων νέων και των τραυματισμό χιλιάδων πολιτών. Ακόμα και τώρα, αδιευκρίνιστος με ασφάλεια παραμένει ο αριθμός όσων έχασαν τη ζωή τους για το ψωμί, την παιδεία και την ελευθερία εκείνες τις μέρες, αν και οι δημοσιογραφικές έρευνες μιλούν για έως 80 νεκρούς κυρίως λόγω της χρήσης πραγματικών πυρών από την αστυνομία το επόμενο διάστημα. 

17 Νοεμβρίου 2010. Η γενιά του Πολυτεχνείου εν τέλει νίκησε μόνο για να προδώσει η ίδια οτιδήποτε για το οποίο έχυσε αίμα μόλις λιγότερο από 50 χρόνια πριν. Είναι χωρίς αμφιβολία οι ίδιοι πολιτικοί οι οποίοι κεφαλαιοποίησαν το κομματικό τους μέλλον χάρη στο Πολυτεχνείο που προσβάλλουν σήμερα ό,τι αυτό συμβολίζει. Και είναι χωρίς αμφιβολία οι πατεράδες και οι μανάδες της γενιάς των 20-25 που δεν προάσπισαν σε βάθος χρόνου τίποτα από όσα ήταν έτοιμοι να θυσιαστούν γι αυτά στην ιστορική στιγμή. Δεν είναι λοιπόν αξιοπερίεργο που η επέτειος της μνήμης του Πολυτεχνείου, ημέρα τιμής για την ελληνική νεολαία, δεν αποτελεί επίσημη αργία. Ήταν όντως καθώς φαίνεται σημαντικότεροι οι αγώνες ενάντια στον Τουρκικό ή Γερμανικό ζυγό αλλά όχι οι αγώνες ενάντια στο χειρότερο μας εαυτό. Και πια με σιγουριά μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι ακόμα κι αν η μάχη του Πολυτεχνείου κερδήθηκε, ο πόλεμος προς το παρόν έχει χαθεί.

24 Ιουλίου 1974. Σχηματισμός της πρώτης μεταδικτατορικής κυβέρνησης εθνικής ενότητας υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τη σκιά του διλήμματος «Καραμανλής ή τανκς» όπως τέθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη. Στις πρώτες εκλογές της μεταπολίτευσης, αλλοπρόσαλλο παιδί των ταραγμένων χρόνων που οδήγησαν σε αυτή, την 17η Νοεμβρίου του 1974 σε σύνολο 6.241.066 εγγεγραμμένων ψηφοφόρων η αποχή άγγιξε ποσοστό 20%. Η σύγκριση είναι προφανής και ένα συμπέρασμα σκληρό σχηματίζεται δειλά. Ο κόσμος φοβάται περισσότερο τώρα από ότι φοβόταν τότε και κυρίως με τρόπο διαφορετικό. Προφανώς δεν απείχε ο Έλληνας από τις εκλογές γιατί δείλιασε, τρομάζει όμως από τις παραστάσεις του μέλλοντος και γι αυτό απέχει από το παρόν, για να μην το νομιμοποιήσει. Διερχόμαστε κρίση ολική, βρισκόμαστε μόνο στην αρχή της. Στην ακροκορφή του πολιτικού συστήματος όποιος στρέφει το βλέμμα αλλού κάνει λάθος. Και επειδή η ιστορία δεν συγχωρεί, δε νιώθει, δε λυπάται, η υποτίμηση των διεκδικήσεων που έτσι σωρηδόν ονομάστηκαν «του Πολυτεχνείου», όσα στους πρόσφατους 6 μήνες καταστρατηγήθηκαν βάναυσα και όσα έπεται να μηδενιστούν, είναι θέμα χρόνου να επιστρέψουν σαν εφιάλτες.

13 Νοεμβρίου 2010. Τέσσερις μέρες πριν την επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Ημέρα τιμής προς την Ελληνική νεολαία που γέρασε, μια κοινωνία που μεγάλωσε χωρίς σοφία. Μια επέτειος που δεν αφομοιώθηκε πλήρως ποτέ, νεκροί που δεν δικαιώθηκαν. Μία ημέρα πριν την δεύτερη εορτή της δημοκρατίας.

________________________________________
Η πνευματική ιδιοκτησία αποκτάται χωρίς καμία διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της. Επισημαίνεται πάντως ότι απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος έργου (όσο αμφίβολης λογοτεχνικής αξίας και αν είναι), με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά, στο πρωτότυπο ή σε μετάφραση ή άλλη διασκευή, χωρίς γραπτή άδεια της υπογράφουσας.

Κάτω η φαυλοκρατία του Hugo Boss! Κάτω τα στελέχη πολυεθνικών ψιλικατζίδικων, βρώμικων κομματικών ταμείων και λοιπών μπουρδέλων.

Μα τις χίλιες καμήλες και τους δέκα χιλιάδες δαίμονες, έχει γεμίσει ο κόσμος ντίβες. Άνδρες, γυναίκες, κατσίκες κι ο τελευταίος καμένος σε τούτη την πολύπαθο ελληνική γη νομίζει ότι κάτι είναι. Κομμάτι από το ωραίο το μεγάλο και τ’ αληθινό, άξιο θαυμασμού το κατ’ ελάχιστον.

Υποψιάζομαι πως πρόκειται για ελληνικό φαινόμενο, μοναδικό σαν την Ακρόπολη. Υποθέτω ότι είμαστε εξαιρετικά ανασφαλής λαός ειδάλλως δεν μπορώ να φανταστώ γιατί ψάχνουμε με τόση ανυπομονησία να εφεύρουμε αφορμές, να τονίσουμε μια υποτιθέμενη διαφορετικότητα προς τα πάνω έναντι του διπλανού.

Έχω αρχίσει να νιώθω ανεπαρκής που δεν είμαι ανεβασμένη σε ένα καλάμι με θέα να αγναντεύω τους αστούς και τους πληβείους από τα ψηλά. Θα γίνω μέγαιρα, θα γίνω σκυλοπνίχτρα, να βρω την ησυχία μου, τη θέση μου και εγώ στο πάνθεον των σεβαστών ανθρώπων.

Απορούν όλοι βαρέως με την κρίση. Ω ρε παιδιά, ω ρε κλεφτόπουλα, κοιτάχτε γύρω σας, δείτε τους εαυτούς. Ένας ξερχαβαλωμένος θίασος σαλτιμπάγκων, ντυμένοι πολύχρωμα με συνολάκια περσινής σαιζόν, εφέτος μας έκοψαν την πιστωτική, σε λίγο θα μας κόψουν και το ρεύμα. Λανθασμένα ξαφνιαστήκαμε, διότι δεν είμαστε παρατηρητικοί. Αν κάποιος προνοητικός περπατώντας στην Κηφισιά (έστω μια περιοχή) διαπίστωνε την ακρίβεια της παρακμής μας σήμερα θα τον ονομάζαμε τρανό προφήτη.

Μαζέψαμε πτυχία το σωρό, χωρίς καμία ανταπόκριση σε ουσιαστική παιδεία ψυχής, χαμένοι στο χάος της πληροφορίας δε μάθαμε ποτέ να υπολογίζουμε τον άνθρωπο. Κακομαθημένα στελέχη του τίποτα, φτηνές γυναίκες ξεβράκωτες με στυλ, αναβαθμισμένοι αυθαίρετα σε κάτι που δεν είναι. Σας έχω νέα! Δε φτάνει να πιστεύεις εσύ ότι είσαι ξεχωριστός, πρέπει να το πιστεύουν οι άλλοι για σένα. Και μετά δε φτάνει να σου λένε ότι είσαι ξεχωριστός, πρέπει να ζεις ως ξεχωριστός για να είσαι, να αποδεικνύεις τις αρετές.

Και όχι αγάπη μου, επειδή φοράς κουστούμι Hugo Boss, δεν είσαι σπουδαίος, είσαι απλά θύμα πολύ καλού marketing. Δεν πρόσεξες μάλλον πόσοι άλλοι φοράνε το ίδιο...

________________________________________
Η πνευματική ιδιοκτησία αποκτάται χωρίς καμία διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της. Επισημαίνεται πάντως ότι απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος έργου (όσο αμφίβολης λογοτεχνικής αξίας και αν είναι), με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά, στο πρωτότυπο ή σε μετάφραση ή άλλη διασκευή, χωρίς γραπτή άδεια της υπογράφουσας.

500 λέξεις για τη ζωή και την τέχνη


Απολαμβάνω που στις ταινίες σχεδόν πάντα υπάρχει ένας δραματικός μονόλογος να ανυψώσει τον ήρωα πάνω από τις αδυναμίες του. Θα ψιθυρίσει ας πούμε «Σ’ αγαπώ Caperucita Roja. Δεν μπορώ να αναπνεύσω τα βράδια χωρίς το άρωμα σου δίπλα μου. Είμαι άυπνος 5 μέρες και 5 νύχτες και κρατιέμαι στη ζωή με Redbull.» Στην παρούσα φάση το αν η Caperucita Roja θα ανταποκριθεί είναι πλέον έως εντελώς αδιάφορο γιατί αυτός την κίνηση ματ την ολοκλήρωσε.
Η σε άλλες περιστάσεις η πρωταγωνίστρια κοιτώντας βλοσυρά το αφεντικό της πολυεθνικής στην οποία εργάζεται, που τόλμησε να ακουμπήσει μαλακά τους γλουτούς της με τις καλύτερες των προθέσεων και τον οποίο εν τέλει θα παντρευτεί, του λέει μπροστά στο διοικητικό συμβούλιο: «Η κληρονομιά σου δεν με συγκινεί Daniel, δεν ξέρεις πώς να διοικήσεις αυτή την αμύθητη περιουσία περισσότερο από ότι ο τρίχρονος γιος μου Luis, ορφανός από πατέρα. Πρέπει να αποδείξεις την αξία σου για να σε σέβεται ο Viktor. Τότε ίσως να σε αφήσω να με πας μια βόλτα με το 32 μέτρα yatch σου για να μαυρίσει το υπέροχο δέρμα μου».
Υπάρχουν βέβαια κι άλλες δραματικές στιγμές που λειτουργικά μεταφέρουν τον θεατή στην κάθαρση, είναι κάπως σα να παραδέχεται ο συγγραφέας την ανεπάρκεια του επονείδιστου ήρωα αλλά τέλος πάντων αφήνει το χώρο της ανάσας: «Με ανέλπιστα και φοβερά πράγματα οι θεοί υφαίνουν την ζωή μας. Εκείνα που ήταν να γίνουν δεν έγιναν ποτέ. Κι αυτά που γίνονται δεν ήταν να γίνουν. Τοιόνδ’ απέβη τόδε πράγμα.» Pas notre problème- c’est fini, allez chez-vous maintenant enfin, eh?!
Η ζωή όμως, ας γίνει παραδεκτό, είναι μυστήριο. Όποιος συντάσσει τις γραμμές της εξιλέωσης από τον έρωτα ή τη ντροπή, δεν ξέρει τίποτα παραπάνω για αυτό από τον διπλανό του που παίζει τάβλι. Είναι πράγματι πολύ πιθανό ότι στο όνομα της Caperucitaς Rojaς με έναν ευφάνταστο αναγραμματισμό κρύβεται η Ελενίτσα από τον τρίτο που φέρνει τα κοινόχρηστα και ο Daniel δεν είναι άλλος από τον μανάβη της γειτονιάς που μπορεί να μην διαθέτει κότερο 32 μέτρων αλλά όλο και κάτι θα έχει ο χριστιανός.
Στα ανθρώπινα μέτρα, μακριά από τις τέχνες που καθώς φαίνεται εφευρέθηκαν ώστε να ανεβάζουν τη φύση του όντος υψηλότερα από τα αρχέγονα ένστικτα ή άλλες φορές για να αναγκάζουν σε βουτιά στο κενό σε αυτά ακριβώς, εκεί ξετυλίγεται το μυστήριο. Στη γωνίτσα που όλοι κρύβουν τους φόβους τους, τις ανασφάλειες, τις φιλοδοξίες ο καθένας που του αναλογούν. Κάτω από το χαλί στο νοικοκυριό θα βρεις τη μέρα που πέρασε, στα σημάδια που δεν ρούφηξε η σκούπα.
Θέλω να υπερασπιστώ το δικαίωμα στη δειλία. Να βγω φωναχτά στον ηλεκτρονικό πλανήτη και να δηλώσω πως οι περισσότεροι από εμάς, αν όχι όλοι, δεν ομολογούμε τις σκέψεις μας, τους πόθους και τα λάθη μας γιατί η ζωή δε θα παιχτεί σε σκοτεινές αίθουσες κινηματογράφου αλλά στο φως, την κουβαλάμε κάθε μέρα μαζί και έχουμε υποχρέωση απέναντι στους εαυτούς πρωτίστως την επιβίωση. Αν κάποια στιγμή η ψυχή ξεφύγει από τον εσωτερικό κυκλώνα ακόμα καλύτερα αλλά ως τότε η ανοχή δεν είναι πολυτέλεια, είναι χρέος του ενός προς τον άλλον. Εξάλλου όπως έγραφε ο Alfred de Musset εν έτει 1840 στο ποίημα:
Le seul bien qui me reste au monde. Est d'avoir quelquefois pleuré.”

1η δημοτικού – Ο Γιώργος

Στην αποθήκη είναι το κουτί με τ' αστέρια. Δίπλα στη βαλίτσα των διακοπών και πίσω από τον πάγκο με τα εργαλεία για την επισκευή του νιπτήρα. Μια φορά είχαμε διορθώσει και το καζανάκι που έσταζε. Στην αποθήκη είναι ακόμα το μηχάνημα του μπαμπά για την προβολή σλάιτζ. Εγώ δεν ήξερα ούτε τι είναι η προβολή, ούτε τι είναι τα σλάιτζ. Αλλά μετά ο μπαμπάς έστησε το μηχάνημα και ένα πελώριο άσπρο πανί στο σαλόνι και είδαμε φωτογραφίες από τότε που είχε πολλά μαλλιά και η μαμά ήταν μελαχρινή. Τώρα η μαμά είναι σχεδόν ξανθιά, μέλι λέει είναι. Υπήρχε μάλιστα και μια φωτογραφία που η μαμά ήταν γυμνή και ο μπαμπάς γελούσε και την πείραζε ότι ορίστε που έχει παχύνει. Εγώ ντράπηκα λίγο αλλά πολύ μου άρεσαν οι φωτογραφίες κι ας ήταν όλες κάπως θαμπές. Σαν από μακρυά..

Τέλος πάντων, εκεί είναι το κουτί με τ' αστέρια. Η μαμά δε με αφήνει να τα κρεμάω όλο το χρόνο γιατί λέει είναι για τις γιορτές και για τα χριστούγεννα και για τα γενέθλια μου που κάνω πάρτυ και φωνάζω τους φίλους μου από το σχολείο. Εμένα όμως πολύ μου αρέσουν και τα θέλω συνέχεια. Όταν πέφτω για ύπνο κλείνω τα μάτια μου πολύ σφιχτά και τα ανοίγω ξαφνικά και βλέπω παντού μικρά αστεράκια. Ζαλίζομαι λίγο. Φαντάζομαι ότι κάνω πάρτυ και τα αστέρια είναι κρεμασμένα από το φωτιστικό ως την κουρτίνα και από την πόρτα κολλημένα με σελοτέιπ ως τη βιβλιοθήκη. Τα κοιτάζω ψηλά και ακούω τους φίλους μου που γελάνε και τρώνε τούρτα με φράουλες και σοκολάτα. Είναι η αγαπημένη μου και η μαμά μου την φτιάχνει πάντα τέλεια!

Δεν φτάνω να κρεμάσω μόνος μου τα αστέρια κι έτσι τα κρεμάει κάθε φορά ο μπαμπάς και λέει ότι όταν μεγαλώσω και θα είμαι ψηλός δε θα θέλω πια τα αστέρια, θα θέλω κορίτσια. Και ότι πάλι δε θα τα φτάνω, τα κορίτσια όχι τα αστέρια, γιατί έτσι είναι οι γυναίκες. Δεν ξέρω ακριβώς τι εννοεί. Εγώ την Χρυσούλα στην τάξη πάντως μια χαρά τη φτάνω και της τραβάω καμιά φορά την αλογοουρά για να με κοιτάζει και αυτή κλαίει και εγώ την παίρνω αγκαλιά και θα την παντρευτώ όταν μεγαλώσω και τότε θα κρεμάσω ΟΛΑ ΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ μόνος μου. Θα φάμε και τούρτα σοκολάτα με φράουλες γιατί είναι και η δικής της αγαπημένη. Αλλά της αρέσει και η βανίλια και εγώ είπα ότι δεν πειράζει ας πάρουμε και βανίλια, αρκεί να έχω τη Χρυσούλα.

Το καλοκαίρι πάω στην αποθήκη, κλέβω τα αστέρια και τα βάζω κάτω από το κρεβάτι μου και έτσι ξέρω ότι όταν κοιμάμαι εκείνα φωσφoρίζουν από κάτω. Όταν με κατάλαβε η μαμά φώναζε ότι έκανα την αποθήκη άνω κάτω και γέμισα τον κόσμο σκόνες αλλά δε με ένοιαζε. Ο μπαμπάς είπε ότι ο ουρανός είναι γεμάτος αστέρια και να μην κλέβω τα ψεύτικα, να κοιτάζω τα αληθινά. Όμως εγώ του εξήγησα ότι δεν φαίνονται καλά από το μπαλκόνι και ότι φαίνονται μόνο το βράδυ. Η κυρία μας στο σχολείο πριν από λίγες μέρες είπε ότι υπάρχουν άνθρωποι που πάνε βόλτα στα αστέρια και αυτή είναι η δουλειά τους. Εγώ είπα σιγά τη δουλειά, να πηγαίνουν βόλτα! Αλλά μετά που το σκέφτηκα αποφάσισα ότι θα γίνω αστροναύτης. Θα πάρω μαζί μου τη Χρυσούλα και το κουτί με τα αστέρια!

Y.: Αφιερωμένο στον αγαπημένο μου φίλο Γιώργο :)

Σκόρπιες σκέψεις ντροπής - Το manifesto του χρεωκοπημένου Έλληνα

Θα έπρεπε πλέον να έχουμε την ωριμότητα ως κοινωνία να καθιερώσουμε, αντίστοιχα προς τις εθνικές εορτές με τις επιπόλαιες παρελάσεις, ημέρες εθνικής ντροπής. Μολονότι η λέξη ταπείνωση ταιριάζει επίσης στο χάλι μας, δεν είναι ακριβής γιατί εμπεριέχει την ελπίδα ότι ίσως να φταίει και κάποιος άλλος. Ίσως τα ξένα κέντρα, ο δούρειος άνεμος, ίσως οι εταίροι να μας ταπείνωσαν. Ωστόσο, ολόκληρη την ντροπή μας την διεκδικήσαμε επάξια μέχρι τέλους ο κάθε ένας προσωπικά και μόνο. Είμαστε για φτύσιμο.
Στις ημέρες λοιπόν αυτές της συστολής, οι οποίες κατά τη γνώμη μου είναι απολύτως απαραίτητες γιατί ο Έλληνας ξεχνά τόσο γρήγορα όσο αγοράζει, θα έπρεπε να απαγορεύεται η αναμετάδοση ψυχαγωγικών προγραμμάτων και η TV να έχει μόνο το δελτίο των 8. Να κλείνουν υποχρεωτικά θέατρα, κινηματογράφοι, εστιατόρια, καφετέριες, μπουζούκια, καταστήματα, να μένουμε ο εαυτός και ο καθρέφτης.
Γιατί ενδεχομένως τότε να αντιλαμβανόμασταν για λίγο την ευθύνη που μας αναλογεί του κάθε ενός από εμάς, χωρίς καμία εξαίρεση, χωρίς κανένα ελαφρυντικό, χωρίς ανάσα. Όπως θα είναι η ζωή μας από 'δω κι έπειτα, άνευ αναπνοής.
Καταριόμαστε τις αναποτελεσματικές κυβερνήσεις, τους διαπλεκόμενους δημοσιογράφους, τους τεμπέληδες καθηγητές πανεπιστημίου και άλλους σκοτεινούς παράγοντες οι οποίοι αν και όντως έχουν μεγάλο κομμάτι στην πίτα της κατάντιας μας, εντούτοις δεν μας απαλλάσσουν από την δική μας στάση απέναντι στα πράγματα, πολιτικά και μη.
Συζητούσαμε από καιρό στις παρέες για το μαύρο χρήμα που κυκλοφορεί στην αγορά λες και δεν ήταν οι μισοί συγγενείς και φίλοι καθενός από εμάς τα πλούτη του οποίου δεν μπορούσαν να εξηγηθούν. Όμως το αναλύαμε σαν κοινωνικό φαινόμενο και δεν ανοίγαμε το στόμα μας να πούμε δυο λέξεις με το όνομα τους. Είσαι κλέφτης. Είσαι απατεώνας. Ο πατέρας μου δε βάζει ΙΚΑ στους υπαλλήλους του. Κλέβω την εφορία. Η μάνα μου παίρνει μίζες στην πολεοδομία.
Ευθύνεται η γενιά του Πολυτεχνείου διότι όσοι από τους 50άρηδες δεν κατάφεραν να αναρριχηθούν, είτε γιατί δεν μπόρεσαν, είτε γιατί δεν το επεδίωξαν, απέτυχαν παταγωδώς να περιφρουρήσουν για ό,τι πολέμησαν. Λες και η ιστορική στιγμή εξασφαλίζει οτιδήποτε παραπάνω από τη συγκίνηση της επετείου. Ευθύνονται εξίσου και οι νεότεροι που στην καλύτερη περίπτωση βολεύτηκαν γρήγορα, πίσω από ψεύτικες πολυτέλειες και υπερχρεωμένες κάρτες. Αφομοίωσε ο Έλληνας ότι το κράτος του ήταν λάθος και αντί να πάρει τη ζωή αλλιώς κατόρθωσε να το εξαπατά περισσότερο από ότι εκείνο.
Να μην ξεχνάμε ότι η οικονομική κατάρρευση, η πτώχευση αυτή που καλύπτουμε εύσχημα πίσω από μηχανισμούς, απλά με κρότο αποκαλύπτει την κοινωνική μας κατάρρευση, την πτώχευση μας σε όλα τα άλλα. Η πολιτική βρωμάει, η ανύπαρκτη τέχνη βρωμάει, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ζέχνουν. Οπότε γιατί ξαφνιάζεστε κύριοι μου καλοί και κυρίες μου αγαπημένες; Πήραμε αυτό ακριβώς που αξίζουμε, μεγάλο και ένδοξο έθνος των Ελλήνων. Και είναι αδήριτη ανάγκη να το νιώσουμε δυνατά στο πετσί μας, μήπως και βρούμε την κάθαρση.
Κοιτιέμαι στον καθρέφτη λοιπόν, το ξέρω και υπεύθυνα λέω:
Φταις, γιατί δεν προσπάθησες αρκετά, δεν δούλεψες αρκετά, δεν διεκδίκησες αρκετά, στο τέλος δεν πολέμησες αρκετά αν αυτό χρειαζόταν. Και φτύνω.
Σοφία Μανδηλαρά

Γυμνός Νέος με Καπέλο στον Κάμπο (σαν τίτλος από πίνακα)

Όταν ξάπλωνε τα βράδια σκεφτόταν χωράφια με στάχυα, θαμπά χρυσά στάχυα, στο βάθος λίγους πράσινους θάμνους και ουρανό. Την είχε θαυμάσει από κοντά αυτή την εικόνα σιωπής στην Αντίπαρο. Του έγινε συνήθεια πριν κοιμηθεί να ονειρεύεται το σημείο που δεν ανέμενε τίποτα, ακουμπισμένος μάλλον άβολα στο χώμα. Μετά ο φακός άλλαζε θέση και εκείνος δεν αποτύπωνε πια αναμνήσεις αλλά φωτογραφίες. Ήταν στο κέντρο του κάμπου, στον ομφαλό του κόσμου ανάλαφρος. Μόνο ένα καπέλο τον χώριζε από τον ορίζοντα, να προστατεύει από την έκθεση στον ήλιο ό,τι είναι για να προστατευτεί.
Οι ώμοι των φίλων του τραντάζονταν από δυνατά γέλια. Εκείνος έπαιρνε πόζες λίγο αυτάρεσκα, κάπως ξαφνιασμένος κι ο ίδιος από την τόλμη του καλοκαιριού. Ακουγόντουσαν μόνο χάχανα και τζιτζίκια. Τελικά ακινητοποίησαν τη στιγμή στην κάμερα και έπιασε να ντυθεί, να πάνε παρακάτω. Όποτε θυμόταν την Αντίπαρο χαμογελούσε και ειδικά τα βράδια που ξάπλωνε. Επιστρέφοντας στην Αθήνα είχε με κάποια αδιόρατη συστολή καυχηθεί στους απόντες για τον αυθορμητισμό της ανδροπαρέας. Διασκέδασαν με την ψυχή τους, επιβεβαίωσαν τη φιλία τους και περίμεναν τον χειμώνα για να οδηγηθούν σε πιο σκληρές διαδρομές.
Ο χειμώνας όμως δεν ήρθε ποτέ, χιόνισε λιγάκι στις βουνοκορφές μόνο που δεν έφτασε ούτε το κρύο, ούτε η βροχή στην πόλη. Πέρασαν τα γενέθλια του, τα Χριστούγεννα, ξεφάντωσαν στις αποκριές χωρίς να τσούξουν τα μάγουλα, να σκάσουν τα χείλη. Περίεργοι καιροί και όλα παρόμοια. Δεν τον πείραζε ιδιαίτερα αν και του έλειψε καθισμένος στον καναπέ με λευκό κρασί και τα καλοριφέρ να καίνε στο φουλ, τρώγοντας σοκολάτα με αμύγδαλα να ακούει Gotan Project και τον ταιριαστό ήχο από τις σταγόνες που σκάνε στο μάρμαρο της βεράντας.
Έπειτα ήταν αυτή η σκόνη της Αφρικής που κάλυπτε με ένα στρώμα δυσφορίας τους δρόμους και την καθημερινότητα. Καθόλου δεν του άρεσε, τόσο που αναπολούσε εκείνες τις μέρες πριν μερικά χρόνια όταν έριξε ένα φόρτωμα χιόνι και σκέπασε τα πάντα. Αναγκάστηκαν όλοι να κάτσουν στα σπίτια τους να φάνε φακές, υποχρεώθηκαν να δραπετεύσουν από τους ρυθμούς της ζωής τους. Άλλωστε χωρίς την άγρια, ωμή αίσθηση του κρύου βγαίνοντας από μεταμεσονύκτιες κινηματογραφικές αίθουσες, χάνει την ομορφιά της η ασφάλεια της ζέστης. Ήθελε πριν μπει η άνοιξη να γράψει στους υδρατμούς στο τζάμι του αυτοκινήτου μια φορά το όνομα του. Είχε μια κρυφή ελπίδα πως ίσως να προλάβαινε ακόμα με λίγη τύχη να νιώσει τον χειμώνα που κι ας μην ήταν η αγαπημένη του εποχή η απουσία του τον είχε ανησυχήσει σαν μια προγραμματισμένη βόλτα στην εξοχή που επειδή δε βόλευε λιγάκι αναβλήθηκε.
______________________________________
Η πνευματική ιδιοκτησία αποκτάται χωρίς καμία διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της. Επισημαίνεται πάντως ότι απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος έργου (όσο αμφίβολης λογοτεχνικής αξίας και αν είναι), με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά, στο πρωτότυπο ή σε μετάφραση ή άλλη διασκευή, χωρίς γραπτή άδεια της υπογράφουσας.

«Κάτσε καλά γιατί θα γίνει του Αγίου Βαλεντίνου εδώ μέσα!..»

Στην 3η Λυκείου, μόλις το 2002, οι συμμαθήτριες μου κι εγώ κόψαμε γύρω στις 200 καρδούλες από φούξια/ροζ και άλλα παρεμφερή χρώματα χαρτόνια και τις κολλήσαμε στους τοίχους της τάξης μας ολόγυρα. Τότε ολόκληρη η σχολή Ουρσουλινών άρχισε να παρελαύνει στα διαλείμματα από το τμήμα μας προκειμένου να δει τα παράξενα. Βέβαια, ήμασταν 16-17, βαριά 18, σε τμήμα θηλέων, πηγμένες από το πολύ διάβασμα, γενικά ο κόσμος άκουγε Backstreet Boys και η Britney Spears ήταν ακόμα παρθένα.

Ακόμα και σ' αυτή την εποχή αφέλειας, η καρδούλα δεν συμβόλιζε κανέναν απολύτως έρωτα ή καψούρα, ήταν μάλλον η αντίδραση της καταπιεσμένης δημιουργικότητας και φαντασίας που βρήκε τρόπο να ξεπηδήσει εκτός προγράμματος, να προκαλέσει τη μουντή πραγματικότητα ενός ομολογουμένως συντηρητικού σχολείου. Πρέπει να παραδεχτώ ότι η ιδέα με τις καρδούλες ήταν δική μου και το αποτέλεσμα αισθητικά πολύ χαριτωμένο, μάλιστα πολλές από τις καρδούλες που κάποτε τις ξεκολλήσαμε τις φυλάω σε μια κούτα μαζί με τις υπόλοιπες φαεινές ιδέες των σχολικών ετών.

Ωστόσο τώρα πια είναι 2010, μεγαλώσαμε και η Britney Spears έκτοτε γέννησε. Ποια δικαιολογία έχει η κοινωνία μας για τον επιφανειακό τρόπο με τον οποίο ορίζει τον ρομαντισμό της; Είναι περασμένες τρεις και από ώρα έχει σημάνει συναγερμός στα ερτζιανά. Έτσι κι αλλιώς η μουσική παραγωγή της ποπ κουλτούρας φτωχαίνει όμως η αποψινή και αυριανή νύχτα είναι πραγματική δοκιμασία. Μετράω τα τραγούδια της αγάπης και χαίρομαι που δεν μπορώ να ταυτιστώ με το μήνυμα τους γιατί είναι λίγο και ακατάλληλο.

Γελάμε με τη φτήνια μας και λέμε πως δεν πειράζει μια μέρα του χρόνου σαν αυτή να είναι κιτς. Λέμε ακόμα πως και το κιτς είναι άποψη, το άγουστο και το υπερβολικό είναι αστείο και διασκεδαστικό μια στο τόσο, ισχυριζόμαστε. Όμως αποτυγχάνουμε να δούμε πως τελικά η μία αυτή μέρα δεν είναι και τόσο διαφορετική από τις όλες. Στην πορεία ξεχάσαμε πώς να είμαστε γνήσιοι, ειλικρινείς, γίναμε όντως βαλεντίνοι ταιριαστοί με τον καρνάβαλο.

Η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, μεγάλη η χάρη του, άγνωστη μέχρι προσφάτως, βουτηγμένη στην παρακμή ενός ερωτισμού απρόσωπου, προκάτ μας παροτρύνει στο αυτονόητο. Το αυτονόητο δεν είναι όμως πια να παραδίνεται κανείς στον έρωτα αλλά να τον εξαγοράζει.

______________________________________

Η πνευματική ιδιοκτησία αποκτάται χωρίς καμία διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της. Επισημαίνεται πάντως ότι απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος έργου (όσο αμφίβολης λογοτεχνικής αξίας και αν είναι), με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή περιληπτικά, στο πρωτότυπο ή σε μετάφραση ή άλλη διασκευή, χωρίς γραπτή άδεια της υπογράφουσας.

Adopt a Stray.gr!