Why managers?

Managers στα νοσοκομεία, managers στα πανεπιστήμια. Διαχειριστές δηλαδή, ελληνικά. Μα δεν πάσχει η δημόσια διοίκηση από έλλειμμα διαχείρισης ή έλλειψη διαχειριστών αλλά από αδυναμία χριστής διαχείρισης. Και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι εισάγοντας στελέχη ιδιωτικού τομέα, ο οποίος στην Ελλάδα ταλανίζεται από ακριβώς τις ίδιες παθογένειες με τον δημόσιο, θα αλλάξει κάτι. Αντιθέτως, ο κοινός νους θα υπέθετε ότι, προσθέτοντας σε οποιονδήποτε πολύπαθο οργανισμό περισσότερους πόλους εξουσίας, θα επικρατήσει μεγαλύτερο χάος. 

 

Εφόσον η κυβέρνηση επιθυμεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα των δημόσιων οργανισμών και τη διαφάνεια στα οικονομικά τους, θα μπορούσε να κάνει το απλό, που εφαρμόζεται πανταχόθεν εκτός από εδώ. Να χρησιμοποιήσει τον θαυμαστό κόσμο των ορκωτών λογιστών και ελεγκτών, οι οποίοι με ετήσιες εκθέσεις και ενδιάμεσους ελέγχους δημοσιεύουν ακριβώς πώς, προς τα πού και γιατί διοχετεύονται οι οικονομικοί πόροι. Σε αυτή την περίπτωση οι διαχειριστές, που έχουμε ήδη σε πληθώρα, θα είχαν πολύ μικρά περιθώρια να καταληστεύσουν το δημόσιο χρήμα ή τουλάχιστον με σαφώς μεγαλύτερο ρίσκο, το οποίο επίσης θα λειτουργούσε αποτρεπτικά. 

 

Πρέπει μάλιστα να σημειώσω ότι, μολονότι αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται και από το δημόσιο σε άλλα κράτη, είναι κυρίως πάγια τακτική του ιδιωτικού τομέα. Τακτική η οποία κατά καιρούς έχει αποτύχει ή έχει δείξει τα όρια της, εντούτοις σε γενικές γραμμές έχει αποδειχτεί εξαιρετικά αποτελεσματική αφού θέτει κατ’ αρχήν κανόνες.

Υπάρχει ακόμα μία σοβαρή ένσταση ως προς τους managers, η εισαγωγή της έννοιας της αποδοτικότητας. Τα δημόσια αγαθά όπως η υγεία και η παιδεία δεν οφείλουν να είναι αποδοτικά σε όρους αγοράς. Εκτός κι αν υπογείως είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε ως κοινωνία ότι θα απομυζούμε κέρδος από την ασθένεια των συμπολιτών μας ή από τον πόθο των νέων να βελτιωθούν, να μορφωθούν, να προοδεύσουν. Τα δημόσια αγαθά πρέπει να είναι αποδοτικά σε κοινωνικούς όρους και εκεί δε θα βοηθήσουν οι managers, όχι μόνο γιατί δε διαθέτουν τα κατάλληλα εργαλεία, όμως επιπλέον γιατί δεν έχουν καν αυτό το στόχο. 

 

Εν τέλει, αυτό που με ενοχλεί περισσότερο, είναι ότι οι ιθύνοντες νόες γνωρίζουν αυτές τις best practices -όπως αρέσκονται να ονομάζουν τις επιτυχείς πρακτικές- που μόλις παρέθεσα και παρόλ’ αυτά αποφεύγουν την εφαρμογή τους, την διατύπωση τους καν στο δημόσιο διάλογο.